Κάστανο... νόστιμο και θρεπτικό!

Το κάστανο είναι ο καρπός της καστανιάς και το μέγεθός του εξαρτάται από το είδος, τη θερμοκρασία, το ποσοστό υγρασίας και φυσικά τη σύσταση του εδάφους. Πρόκειται για έναν καρπό πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα και θρεπτικά συστατικά. Αξίζει να σημειωθεί πως η φήμη του είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια καθώς η καλλιέργεια της καστανιάς είχε καταγραφεί περί τον 3ο αιώνα π.Χ. Μάλιστα έχει χαρακτηριστεί ως «αρτόδεντρο» μιας και σε διάφορους πληθυσμούς της Ευρώπης αντικαθιστούσε τόσο το ψωμί όσο και το κρέας. Πρόκειται για έναν φθινοπωρινό καρπό καθώς το δέντρο ανθίζει την Άνοιξη και η ωρίμανσή του γίνεται από τον Σεπτέμβριο έως τα τέλη του Νοεμβρίου.

Ποια είναι η σύστασή του;

Το κάστανο αποτελείται απο 48% νερό, 2-3% λίπος, 45% υδατάνθρακες (κυρίως με τη μορφή αμύλου), πρωτεΐνες των οποίων τα αμινοξέα είναι απαραίτητα (δεν συντίθενται από μόνα τους στον οργανισμό), φυτικές ίνες, μέταλλα (π.χ μαγνήσιο, φώσφορο), βιταμίνες (κυρίως Β1, Β2, Β9, C). Όσον αφορά τη θερμιδική του αξία, τα 100gr κάστανα μας δίνουν περίπου 250-370 θερμίδες (ανάλογα με το μέγεθός τους). Παραταύτα η κατανάλωσή του από άτομα που πάσχουν απο σακχαρώδη διαβήτη πρέπει να είναι περιορισμένη καθώς ο μέτριος γλυκαιμικός δείκτης του τον επηρεάζει.

Ιδιότητες του κάστανου:

Το κάστανο περιέχει βιταμίνες Β1 (θειαμίνη και Β2 (ριβοφλαβίνη), οι οποίες συμμετέχουν στον μεταβολισμό των μακροθρεπτικών συστατικών δίνοντας ενέργεια και συμβάλλοντας στην τόνωση του νευρικού συστήματος. Περιέχει επίσης Β9 (φολικό οξύ) με κύριες λειτουργίες την συμμετοχή στον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων και του DNA ενώ έχει και αντκαταθλιπτικές ιδιότητες.

Πλούσιο σε βιταμίνη C, το κάστανο χαρίζει αντιοξειδωτική προστασία καταπολεμώντας τις ελεύθερες ρίζες οι οποίες ευθύνονται για ένα σύνολο ασθενειών.

Το ασβέστιο που περιέχει συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας των οστών, τονώνει το νευρικό σύστημα, ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και δρα ενάντια στις καρδιοπάθειες. Μάλιστα έρευνες δείχνουν ότι το ασβέστιο έχει αντικαρκινική δράση (κυρίως σε μαστό και έντερο). Το κάστανο περιέχει επιπλέον μαγνήσιο και φώσφορο όπου σε συνεργασία με το ασβέστιο κάνουν τα οστά και τα δόντια μας δυνατά και ανθεκτικά. Μεταξύ των άλλων το μαγνήσιο τονώνει το νευρομυϊκό σύστημα και προάγει την υγεία των μαλλιών και των νυχιών. Όσο για τον φώσφορο; Συμβάλλει στην παραγωγή ενέργειας, ενισχύει την όραση και τονώνει την καρδιακή λειτουργία. Ένα άλλο σημαντικό μέταλλο που περιέχεται στο κάστανο είναι ο σίδηρος ο οποίος είναι υπεύθυνος για τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς και προλαμβάνει τη σιδηροπενική αναιμία.

Η πλούσια περιεκτικότητά του σε κάλιο και το μειωμένο νάτριο που περιέχει συμβάλλουν στη ρύθμιση των επιπέδων της πίεσης στο αίμα.

Τα μονοακόρεστα λιπαρά του οξέα βοηθούν στην αύξηση της HDL (καλής χοληστερόλης) και ταυτόχρονα στη μείωση της LDL (κακής χοληστερόλης). Επιπλέον δρουν ενάντια στη δημιουργία καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Τέλος, το κάστανο αποτελεί πηγή φυτικών ινών οι οποίες συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και συνάμα μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα.

Τα κάστανα δεν περιέχουν γλουτένη οπότε μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συστατικά στην παρασκευή τροφίμων για άτομα που πάσχουν από κοιλιοκάκη (δυσανεξία στη γλουτένη).

Το ρόφημα που δημιουργείται βράζοντας το εξωτερικό τους περίβλημα (φλοιός με αγκάθια) συμβάλλει στην αντιμετώπιση της διάρροιας, ενώ το ρόφημα από το εσωτερικό του περίβλημα διαθέτει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Επιπλέον το αφέψημα από τα φύλα της καστανιάς συστήνεται σε άτομα που θέλουν να αυξήσουν την όρεξή τους.

Το μέλι στης καστανιάς εκτός από το εξαιρετικό άρωμά και την ξεχωριστή του γεύση γεμίζει τον οργανισμό μας με πληθώρα ιχνοστοιχείων.

Πολύτιμη είναι και η αγριοκαστανιά η οποία χρησιμοποιείται ως συστατικό σε κρέμες για την καταπολέμηση της φλεβίτιδας, των κιρσών και των αιμορροΐδων.

Ωμά, ψητά ή βραστά...απολαύστε τα!

Κωνσταντίνα Γαζουλέα

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος