Κοιλιοκάκη... Η «γνωστή – άγνωστη» πάθηση!

Η κοιλιοκάκη ή αλλιώς εντεροπάθεια από ευαισθησία στη γλουτένη φαίνεται να σχετίζεται με ορισμένες πρωτεΐνες που ονομάζονται προλαμίνες. Άτομα με ανάλογη γενετική προδιάθεση, όταν καταναλώνουν συγκεκριμένες προλαμίνες, εμφανίζουν καταστροφή των λαχνών του εντέρου. Οι εντερικές λάχνες είναι μικροσκοπικές προεκβολές του εντερικού βλεννογόνου και αποτελούν την περιοχή όπου πραγματοποιείται η τελική πέψη και απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Οι προλαμίνες που προκαλούν έξαρση των συμπτωμάτων ανευρίσκονται στο σιτάρι (γλιαδίνες), στο κριθάρι (χορδεΐνες), στη σίκαλη (σικαλίνες) και στη βρώμη (αβενίνες). Ενώ, οι προλαμίνες του ρυζιού (ρυζενίνες) και του καλαμποκιού (ζεΐνες) δεν ερεθίζουν τις εντερικές λάχνες και μπορούν να καταναλωθούν από άτομα με κοιλιοκάκη. Αξίζει δε να σημειωθεί πως η κοιλιοκάκη δεν είναι κολλητική, αλλά κληρονομική νόσος και εμφανίζεται τόσο σε παιδιά όσο και σε ενήλικες!

• Ποια είναι τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης;

Τα συμπτώματα της κοιλιοκάκης σχετίζονται άμεσα με το στάδιο που πραγματοποιείται η διάγνωση της πάθησης .

Βρεφική (6ος μήνας) – Παιδική ηλικία:

Γαστρεντερικές διαταραχές (διάρροιες, εμετοί κ.α)

Αναπτυξιακά προβλήματα (στασιμότητα ή απώλεια σωματικού βάρους κ.α)

Ευερεθιστότητα, δερματίτιδες, στοματικά έλκη, αναιμία, κόπωση κ.α.

Ενήλικες:

Αναιμία και εξασθένηση

Διάρροιες, ναυτίες ή και εμετοί

Αίσθημα φουσκώματος

Απώλεια βάρους

Οστεοπενία και οστεοπόρωση

Επαναλαμβανόμενες αποβολές ή και έλλειψη γονιμότητας

Μεταβολές στη διάθεση

Δερματίτιδες και έλκη στη στοματική κοιλότητα.

Υπάρχει θεραπεία; Η διατροφή ελεύθερη γλουτένης αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της κοιλιοκάκης! Συγκεκριμένα:

• Λέμε Ναι:

Στο ρύζι και το καλαμπόκι

Στα λαχανικά και τα φρούτα

Στα όσπρια

Στο κρέας και το ψάρι

Στα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά

Στους ξηρούς καρπούς

Στα ζυμαρικά και τα δημητριακά χωρίς γλουτένη

Προσοχή στα προϊόντα «κρυφής» πηγής γλουτένης, πχ. τα αλλαντικά! Αναζητήστε προϊόντα χωρίς γλουτένη.

• Λέμε Όχι:

Στα βιομηχανικά κρέατα με ζυμάρι

Στα αρτοσκευάσματα, δημητριακά και ζυμαρικά που περιέχουν σιτάρι, βρώμη, σίκαλη, βύνη και αλεύρι.

Στα λαχανικά που έχουν επαλειφθεί με αλεύρι (πχ. κροκέτες)

Στα ποτά με δημητριακά και βύνη.

Στα γαλακτοκομικά με βύνη και στις βιομηχανικές σάλτσες

Στα βιομηχανικά γλυκά.

Επιπρόσθετα, επιβάλλεται η άσκηση, η αποχή από το κάπνισμα και η μέτρηση οστικής πυκνότητας.

Προσοχή!

• Ένα συχνό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα άτομα που καταναλώνουν προϊόντα ελεύθερα γλουτένης είναι αυτό της δυσκοιλιότητας, λόγω μειωμένης περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες. Γι΄αυτό προτείνεται αυξημένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών με ταυτόχρονη λήψη υγρών!
• Υπάρχουν φάρμακα και συμπληρώματα διατροφής, τα οποία περιέχουν γλουτένη. Τα άτομα λοιπόν που πάσχουν από κοιλιοκάκη οφείλουν να ενημερώνουν τον φαρμακοποιό τους.

Κωνσταντίνα Γαζουλέα

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος