Έχεις το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών; Μάθε τι σημαίνει, ποια είναι τα συμπτώματα και ποια η συμβολή της διατροφής!

Το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (ΣΠΩ) αφορά ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών παγκοσμίως. Πλήττει τις γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία και χρήζει ιδιαίτερης προσοχής καθώς σχετίζεται τόσο με το ορμονικό όσο και με το αναπαραγωγικό σύστημα.

• Τι είναι όμως το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών;

Πρόκειται για ωοθήκες που έχουν πολλές και μικρές κύστες (ωοθυλάκια τα οποία περιέχουν ωάρια που η ανάπτυξή τους έχει μείνει στάσιμη).

1. Πως γίνεται η διάγνωση των πολυκυστικών ωοθηκών;

Βάσει του Πρωτοκόλλου του Άμστερνταμ (2005) καθιερώθηκαν 3 κριτήρια διάγνωσης:

1. Η κλινική εικόνα (π.χ τριχοφυΐα, ακμή, παχυσαρκία, ασταθής κύκλος έμμηνης ρύσης και υπογονιμότητα).
2. Ο υπερηχογραφικός έλεγχος.
3. Ο εργαστηριακός – ορμονικός έλεγχος.

Εάν η εκάστοτε γυναίκα είναι θετική σε 2 από τα 3 διαγνωστικά κριτήρια τότε θεωρείται ότι πάσχει από το εν λόγω σύνδρομο.

• Ποια είναι τα συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών;

1. Ασταθής κύκλος – Διαταραχές περιόδου: Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει διαταραχή της ωορρηξίας. Συνήθως όταν «έρχεται» η περίοδος (μετά από καθυστέρηση) συνοδεύεται από αυξημένη απώλεια αίματος και έντονο πόνο χαμηλά στην κοιλιά.
2. Ακμή και άλλα δερματικά προβλήματα: Σε μεγάλο ποσοστό γυναικών που πάσχουν από το εν λόγω σύνδρομο, η επιδερμίδα μοιάζει να αποχρωματίζεται. Επίσης αυξάνεται η λιπαρότητα του δέρματος με ταυτόχρονη παρουσία μεγάλης ποσότητας σμήγματος και δεν βελτιώνονται με τη χρήση εξειδικευμένων προϊόντων.
3. Έντονη τριχοφυΐα: Η έντονη τριχοφυΐα εμφανίζεται όχι μόνο στο πρόσωπο αλλά και στο στήθος, στην πλάτη, στην κοιλιά και στα δάχτυλα των χεριών – ποδιών.
4. Αυξημένο σωματικό βάρος – Παχυσαρκία: Ένα συχνό αίτιο για την απότομη αύξηση του βάρους ή τη δυσκολία στην απώλεια κιλών είναι το Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών. Αξίζει να σημειωθεί πως το αυξημένο βάρος συνοδεύει η αυξημένη συσσώρευση λίπους στην περιοχή της κοιλιάς.
5. Παθολογικές καταστάσεις: Ο σακχαρώδης διαβήτης 2, η υπερχοληστεριναιμία, η υπέρταση, η αλωπεκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα κ.α συνοδεύονται και με τις πολυκυστικές ωοθήκες.

• Πως θεραπεύεται;

Η θεραπεία των πολυκυστικών ωοθηκών είναι εξατομικευμένη καθώς εξαρτάται από τη συμπτωματολογία που εμφανίζεται σε κάθε γυναίκα και γίνεται σε συνεννόηση με τον θεράποντα ιατρό. Όλοι οι ειδικοί όμως συγκλίνουν στο εξής: Η τήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής σε συνδυασμό με την άσκηση είναι δύο παράγοντες που συμβάλλουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας του γυναικείου οργανισμού.

Περί διατροφής…

• Οι γυναίκες που έχουν αυξημένο σωματικό βάρος πρέπει να ακολουθήσουν μία διατροφή για απώλεια κιλών.
• Σε περίπτωση που εκδηλώνεται ινσουλινοαντίσταση τότε πρέπει να τηρούνται οι οδηγίες που αφορούν στην πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη:

1. Περιορισμός των υδατανθράκων τόσο στα επιμέρους γεύματα όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.
2. Επιλέγουμε σύνθετους υδατάνθρακες με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και πλούσιους σε φυτικές ίνες.
3. Περιορίζουμε – αποφεύγουμε την κατανάλωση ζάχαρης.

• Αυξάνουμε την κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
• Περιορίζουμε την κατανάλωση κορεσμένων (π.χ ζωικό λίπος) και trans λιπαρών οξέων (π.χ τηγανητά, επεξεργασμένα τρόφιμα, σφολιάτες κ.α). Αντιθέτως επιλέγουμε μονοακόρεστα λιπαρά όπως είναι το ελαιόλαδο. Μεταξύ των άλλων, ιδιαίτερα ευεργετική είναι η κατανάλωση ω3 λιπαρών οξέων (π.χ λιπαρά ψάρια, λιναρόσπορος κ.α) τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση και ταυτόχρονα ενισχύουν την καρδιαγγειακή υγεία.
• Καταναλώνουμε μικρά και συχνά γεύματα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
• Περιορίζουμε το αλάτι και το αντικαθιστούμε με μυρωδικά και μπαχαρικά. Προσοχή στις κρυφές πηγές άλατος (π.χ αρτοσκευάσματα).
• Φροντίζουμε για την επαρκή ενυδάτωση του οργανισμού μας.

Ευεργετικός είναι επίσης και ο ρόλος της άσκησης! Συνεπώς συστήνεται η άσκηση σε καθημερινή βάση διάρκειας τουλάχιστον 45’. Φυσικά εάν απέχουμε εντελώς από οποιοδήποτε είδος φυσικής δραστηριότητας αυξάνουμε την ένταση και τη διάρκεια σταδιακά. Επιλέγουμε το είδος της άσκησης που μας ευχαριστεί και μας ταιριάζει.

Εν κατακλείδι, η εξατομικευμένη φαρμακευτική αγωγή (αν χρειάζεται), η διατροφή σε συνδυασμό με την άσκηση, οδηγούν στη βελτίωση των συμπτωμάτων του Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών.

Κωνσταντίνα Γαζουλέα

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος