Πως να πετύχεις στις Πανελλαδικές εξετάσεις;

Λίγες μέρες έμειναν για την έναρξη των πανελληνίων και το άγχος των υποψηφίων ανεβαίνει κατακόρυφα! Οι απανωτές – ατελείωτες επαναλήψεις και η εύρεση – επίλυση των θεμάτων των προηγούμενων χρόνων αποτελούν μερικά από τα «όπλα» των υποψηφίων.

Παρ’ όλα αυτά εμείς θα σας δώσουμε συμβουλές τόσο για τον τρόπο διαβάσματος όσο και για την ενίσχυσή σας μέσω της διατροφής και γιατί όχι, των βιταμινών. Μην ξεχνάμε όμως πως εξίσου σημαντικός παράγοντας που οδηγεί στην επιτυχία των πανελλαδικών εξετάσεων είναι η καλή ψυχολογία! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά.

Είναι αλήθεια πως κανείς δε μπορεί να αναπληρώσει το διάβασμα που απαιτεί ολόκληρη η χρονιά σε λίγες μέρες μόνο πριν την έναρξη των εξετάσεων. Έτσι, οι συχνές επαναλήψεις συντελούν στο «φρεσκάρισμα» της μνήμης, χωρίς αυτό να σημαίνει πως απαιτείται συνεχόμενο και καθημερινό ξενύχτι! Εννοείται πως οι ώρες που χρειάζεται να αφιερώσει ο κάθε μαθητής στο διάβασμά του εξαρτώνται από τον χρόνο που αφιέρωσε καθ’ όλη τη σχολική χρονιά. Μάλιστα οι ειδικοί αναφέρουν πως το καθημερινό διάβασμα κατά τη διάρκεια των εξετάσεων δε θα πρέπει να υπερβαίνει τις 5 ώρες. Και αυτό γιατί μετά από ένα σημείο ο εγκέφαλος αδυνατεί ή δυσκολεύεται να απομνημονεύσει την πληθώρα πληροφοριών που δέχεται. Μεταξύ των άλλων, είναι σημαντικό να γίνεται ορθή επιλογή των ωρών διαβάσματος. Δηλαδή κάποιοι μαθητές αποδίδουν καλύτερα τις πρωινές ενώ κάποιοι άλλοι τις βραδινές ώρες. Ένα είναι σίγουρο, πως το ξενύχτι πάνω από τα βιβλία πρέπει να αποφεύγεται καθώς η εξάντληση λόγω απουσίας επαρκούς ύπνου μειώνει την πνευματική απόδοση, τη διαύγεια και την ορθή κρίση.

Επιπρόσθετα, άκρως ευεργετικά για την απόδοση στο διάβασμα και τις εξετάσεις είναι τα μικρά και συχνά διαλείμματα. Αναρωτιέσαι γιατί; Πολύ απλά, ανακτάς τις δυνάμεις σου και αποκτάς περισσότερη ενέργεια και όρεξη για να συνεχίσεις το διάβασμα. Αναμφίβολα ένας ακόμη σημαντικός παράγοντας είναι η αφιέρωση λίγου χρόνου για τον εαυτό σου. Είτε είναι μία σύντομη έξοδος με φίλους είτε ένας περίπατος είτε μία αθλητική δραστηριότητα.

Αντιθέτως, κακό σύμβουλο του διαβάσματος αποτελεί το ξύπνημα από τα άγρια χαράματα για μία πρόχειρη επανάληψη! Ναι ναι προφανώς το άγχος σε κυριεύει αλλά μπορείς να το μετατρέψεις σε δημιουργικό και να εκπληρώσεις τις επιθυμίες και τους στόχους σου.

Όσο για την ώρα των εξετάσεων; Εξοπλίσου με συγκέντρωση, ρίξε μία ματιά σε όλα τα θέματα και ξεκίνα από αυτά που γνωρίζεις καλά ώστε να κερδίσεις χρόνο. Εάν δεις κάποιο θέμα που σε αγχώνει λόγω ελλιπούς γνώσης, μην αφήσεις το άγχος να σε κυριεύσει. Αντιθέτως μάζεψε όλες σου τις δυνάμεις, χαλάρωσε και μην παρατάς την προσπάθεια. Φυσικά πρέπει να διαχειριστείς τον χρόνο σου έτσι ώστε στο τέλος να προλάβεις να ελέγξεις ξανά προτού να παραδώσεις το «μαγικό» τετράδιο με τις πολυπόθητες απαντήσεις!

Φυσικά, νηστικό αρκούδι δεν χορεύει! Τι εννοούμε; Ο ρόλος της διατροφής είναι εξαιρετικά σημαντικός για την απόδοση των υποψηφίων!

• Όλοι γνωρίζουμε την αξία του πρωινού, πόσο μάλλον κατά την περίοδο των εξετάσεων. Έτσι, κανένας υποψήφιος δε θα πρέπει να φεύγει από το σπίτι χωρίς να έχει καταναλώσει ένα πλούσιο και θρεπτικό πρωινό. Γνωρίζετε ότι το κύριο καύσιμο του εγκεφάλου είναι η γλυκόζη; Μάλιστα τα χαμηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα σχετίζονται με αδύναμη μνήμη, διαταραχές συγκέντρωσης και δυσκολίες μάθησης. Επιπλέον, η καθημερινή κατανάλωση πρωινού συμβάλλει στη μείωση του άγχους και στην καταπολέμηση της «άσχημης» ψυχολογίας ή και της κατάθλιψης.
• Μικρά – συχνά γεύματα: Έτσι ο μαθητής δεν χάνει την ενέργειά του και η απόδοσή του παραμένει στα ύψη. Αντιθέτως, τα μεγάλα και λιπαρά γεύματα οδηγούν σε μείωση της συγκέντρωσης και σε υπνηλία. Έτσι λοιπόν ένα σνακ ανά 3-4 ώρες μεταξύ των κυρίως γευμάτων είναι αυτό που χρειάζεται ο εγκέφαλος των μαθητών για να μην ξεμένει από ενέργεια!
• Επαρκής λήψη υγρών: Η ενυδάτωση του οργανισμού μας αποτελεί βασικό παράγοντα για τη σωστή λειτουργία του. Το νερό λοιπόν είναι άκρως ευεργετικό και συμβάλλει στην εγρήγορση του εγκεφάλου. Γνωρίζετε ότι έστω και μία μικρού βαθμού αφυδάτωση μπορεί να οδηγήσει σε πτώση της απόδοσης; Μπορείτε επίσης να καταναλώνετε γάλα (χαμηλό σε λιπαρά), φρέσκους χυμούς και τσάι.
• Επιλέγουμε τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων και δίνουμε έμφαση σε αυτές που περιέχουν τα «καλά» λιπαρά (π.χ ωμοί ξηροί καρποί, ελαιόλαδο, ψάρια κ.α.). Συγκεκριμένα μιλάμε για τα ω3-6 λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, στην απομνημόνευση, στην καλή πνευματική διαύγεια και απόδοση.
• Σοκολάτα: Πρόκειται για μία τροφή που συμβάλλει στην παραγωγή ενδορφινών, ουσίες που «ανεβάζουν» τη διάθεση και την εγκεφαλική λειτουργία. Προτιμήστε τη μαύρη σοκολάτα που είναι πλούσια σε πολυφαινόλες (αντιοξειδωτικά) και ταυτόχρονα παρέχει ηρεμιστική και αντικαταθλιπτική δράση. Επίσης περιέχει καφεΐνη και θεοβρωμίνη που ενισχύουν τη μνήμη.
• Αμυλούχες τροφές: Έχουν ως βάση τους υδατάνθρακες, την τροφή του εγκεφάλου μας. Επιλέξτε τροφές ολικής άλεσης καθώς περιέχουν και βιταμίνες Β που ενισχύουν τη μνήμη και βοηθούν στην απελευθέρωση ενέργειας.
• Πράσινα λαχανικά – Φρούτα: Είναι πλούσια σε βιταμίνες, σίδηρο, φυτικές ίνες κ.α. Έχουν αντιοξειδωτική δράση και ως εκ τούτου προωθούν την καλύτερη αιμάτωση του εγκεφάλου.
• Όσπρια: Αποτελούν μία πολύ καλή πηγή σύνθετων υδατανθράκων και σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες που περιέχουν, διατηρούν σταθερά τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα.
• Κρέας – Αυγά: Αποτελούν πηγές πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας ενώ κατά τη διάσπασή τους δίνουν αμινοξέα που συμβάλλουν στην παραγωγή νευροδιαβιβαστών (π.χ ντοπαμίνη).

Είναι ορθή η λήψη βιταμινών – συμπληρωμάτων διατροφής;

Κατ’ αρχάς είναι σημαντικό να αναφέρουμε πως πολύς κόσμος (παιδιά – έφηβοι – ενήλικες) αποκλείουν διάφορες ομάδες τροφίμων και έτσι η λήψη βιταμινών γίνεται πλέον απαραίτητη. Πόσο μάλλον την περίοδο των εξετάσεων όπου θέλουμε έξτρα τόνωση (σε καμία περίπτωση όμως δεν υποκαθιστούν μία ισορροπημένη διατροφή!). Σπουδαίο ρόλο λοιπόν έχουν:

1. Gingo Biloba: Ενισχύει την κυκλοφορία του αίματος και κατ’ επέκταση την οξυγόνωση των κυττάρων. Έτσι συνδέεται άμεσα με την αύξηση της πνευματικής διαύγειας, της μνήμης, της συγκέντρωσης καθώς και της γενικής τόνωσης του οργανισμού.
2. Σίδηρος: Οξυγονώνει τα εγκεφαλικά κύτταρα και ενισχύει την λειτουργία τους. Μειώνει τη νευρικότητα και ενισχύει τη συγκέντρωση και την πνευματική διαύγεια (είναι φρόνιμο να λαμβάνεται μόνο αν υπάρχει ανεπάρκεια).
3. Μαγνήσιο: Συμβάλλει στην τόνωση του νευρομυϊκού συστήματος και στην καταπολέμηση του άγχους! Επίσης, «ανεβάζει» τη διάθεση και ενισχύει την πνευματική συγκέντρωση. Ο συνδυασμός του με βιταμίνες Β οδηγεί στην ενίσχυση των δράσεών του.
4. Βασιλικός πολτός: Ενισχύει τη μνήμη και την πνευματική διαύγεια. Δρα κατά του άγχους και της κατάθλιψης.

Εν κατακλείδι, το σχολαστικό διάβασμα, η μεθοδικότητα, η ορθή διατροφή και ο ποιοτικός – επαρκής ύπνος (8 ώρες) αποτελούν το τετράπτυχο της επιτυχίας.

Όπως βλέπετε η φαρέτρα των υποψηφίων είναι γεμάτη με όπλα.

Σκεφτείτε θετικά, κάνετε λίγη ακόμη υπομονή και μετά έρχονται οι διακοπές!

Καλή επιτυχία!

Κωνσταντίνα Γαζουλέα

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος