Βιταμίνη D – Ένας «λαμπερός» σύμμαχος του οργανισμού μας!

Ζούμε σε μια μεσογειακή χώρα όπου ο ήλιος μας χαρίζει απλόχερα τις ευεργετικές του ιδιότητες. Μία από αυτές είναι η συνδρομή του στη σύνθεση της βιταμίνης D. Είναι ευρέως γνωστό πως η σύνθεση της βιταμίνης D γίνεται μέσω της έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία. Συγκεκριμένα έχει βρεθεί πως το 90% σχεδόν της απαιτούμενης ποσότητας βιταμίνης D λαμβάνεται έπειτα από έκθεση στον ήλιο για 10-20 λεπτά της ώρας, ενώ το υπόλοιπο 10% μέσω της διατροφής.

Η βιταμίνη D ανήκει στην κατηγορία των λιποδιαλυτών βιταμινών και αποθηκεύεται ως επί των πλείστων στο συκώτι. Όταν ο οργανισμός μας τη χρειάζεται, απελευθερώνεται στο αίμα μας και συμβάλλει στην δημιουργία κυττάρων και στον ανασχηματισμό των ιστών μας.

Γιατί η βιταμίνη D είναι απαραίτητη;

• Οστεοπόρωση : Η δράση της βιταμίνης D είναι απόλυτα συνδεδεμένη με ένα απαραίτητο μέταλλο για τον οργανισμό μας, το ασβέστιο. Αυτός ο συνδυασμός βοηθά στην διατήρηση της καλής λειτουργίας τριών συστημάτων του οργανισμού μας, του σκελετικού, του μυϊκού αλλά και του καρδιακού. Επίσης σε συνδυασμό με την βιταμίνη Κ προστατεύει τα οστά μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης οστεοπόρωσης.
• Ανοσοποιητικό : Τα τελευταία χρόνια έχει βρεθεί πως η παρουσία βιταμίνης D στον οργανισμό μας ενδυναμώνει τα «καλά» κύτταρα (τ – λεμφοκύτταρα) ενάντια στην εξουδετέρωση των μικροβίων. Ακόμη πιο πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως η παρουσία βιταμίνης D βοηθά στην ύφεση των συμπτωμάτων από αυτοάνοσα νοσήματα. Παράλληλα υπάρχουν σημαντικές ενδείξεις ότι συμβάλλει στην πρόληψη διαφόρων μορφών καρκίνου και ειδικότερα του παχέος εντέρου και του μαστού.
• Παχυσαρκία : Έχει παρατηρηθεί πως το αυξημένο σωματικό βάρος σχετίζεται με χαμηλά επίπεδα ή απουσία βιταμίνης D, χωρίς ωστόσο να είναι ακόμη ξεκάθαρος  ο τρόπος που σχετίζονται.

 

Πηγές βιταμίνης D

Η βιταμίνη D  απαντάνται κυρίως σε λιπαρά ψάρια (σολωμός, σαρδέλα), στο συκώτι, στον κρόκο του αυγού, στο γάλα και στο τυρί. Σε μικρότερες ποσότητες βρίσκεται στα δημητριακά και τα μανιτάρια.

 

 Γίνεται στις μεσογειακές χώρες να παρουσιάζουμε έλλειψη σε βιταμίνη D;

Φυσικά! Ενώ αρκεί η ολιγόλεπτη έκθεση στον ήλιο προκειμένου να συνθέσουμε την βιταμίνη D, η εκτεταμένη χρήση αντηλιακών προκειμένου να προστατευτούμε από τη βλαβερή ηλιακή ακτινοβολία (UVa, UVb) εμποδίζει την σύνθεσή της. Επίσης έχει βρεθεί πως σε ανθρώπους με σκουρόχρωμη επιδερμίδα η σύνθεση της βιταμίνης D είναι δραματικά μειωμένη  έως αδύνατη, εξαιτίας της υπερέκκρισης μελανίνης. Ένας ακόμη παράγοντας που δυσχεραίνει τη σύνθεση βιταμίνης D είναι και η αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση υπό την έννοια της παρεμπόδισης της ηλιακής ακτινοβολίας να φτάσει σε εμάς.

 

Με βάση όλα τα παραπάνω συμπεραίνουμε  πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της βιταμίνης D για τον οργανισμό μας. Ωστόσο, δε χρειάζονται υπερβολές όσον αφορά στην έκθεσή μας στον ήλιο, αλλά και στην κατανάλωση λιπαρών τροφών που περιέχουν βιταμίνη D. Αρκούν 10 με 20 λεπτά έκθεσης στον ήλιο, κατανάλωση τροφών πλούσιων σε ασβέστιο (συνέργεια με βιταμίνη D) και φυσικά ισορροπημένη διατροφή. Δεν ξεχνάμε πως σε περίπτωση που πάσχουμε απο σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση ή άλλο καρδιαγγειακό πρόβλημα, ακολουθούμε τη συμβουλή των ειδικών ιατρών όσον αφορά στην λήψη συμπληρωμάτων  βιταμίνης D.

 

Κωνσταντίνα Γαζουλέα

Διαιτολόγος - Διατροφολόγος